Vhufa ha lushaka lwa Balobedu vha Afrika Tshipembe

 Mvelele ya Balobedu, ine ya wanala vhukati ha vhuhosi ha Bolobedu kha ḽa Limpopo, Afrika Tshipembe.

I ṱaluswa nga mikhuvha yo khetheaho, hune mufumakadzi wavho wa mvula, .

Zwine zwa tendiwa uri zwi na maanḓa a u ita uri mvula, i ne.

Lushaka lu amba uri ṅwananyana muhulwane wa khosi ya mufumakadzi ine ya khou vhusa ndi ene ane a wana ifa ḽa khuluṋoni, hu si murwa muhulwane.

Vhathu vha Bolobedu vha na mvelele yo pfumaho ya mitshino ine ya nga Khekhapa (ine ya tshiniwa nga vhafumakadzi) na Dinaka (ine ya tshiniwa nga vhanna).

Kha vhuṱambo ha u fumba ho dovha ha sumbedziwa kha mbeu dzoṱhe, Moroto (kha vhanna) na Dikhopa (kha vhafumakadzi).

Moroto ndi vhuṱambo ha u thoma ha vhanna ngeno Dikhopa hu vhuṱambo ha u thoma ha vhafumakadzi.

 I dovha ya shumiswa nga zwinwe zwigwada zwine zwa amba Northern Sotho.

Vha dovha vha shela mulenzhe kha mikhuvha ine ya nga Dithugula (zwiambaro), zwine zwa katela u renda na u davhidzana na vho makhulukuku.

Muvhuso wa Balobedu wo rangwa phanḓa nga Rain Queen muthu a re na maanḓa.

Ndi nnyi ane a tendiwa uri u na vhukoni ha u langa mutsho, nga maanḓa mvula.

U tevhekana ndi matrilineal, zwine zwa amba uri ṅwana wa musidzana muhulwane wa khosi ya mufumakadzi ine ya khou vhusa ndi ene ane a wana ifa ḽa khuluṋoni.

Khosi ya Mvula ya zwino ndi Modjadji Modjadji.

• Vhalani hafhu:Ṅwedzi wa Lambamai, Ṅwedzi wa Afrika.

Vha vhidza madzina a vho makhulukuku wavho u itela u renda na u davhidzana navho.

Translated by Nthaduleni Rolivhuwa